अहमदाबादमा भएको विमान दुर्घटना : प्रारम्भिक प्रतिवेदनले इन्जिन कट-अफमाथि प्रश्न उठायो

२८ असार,काठमाडौँ ।  गत जुन १२ मा भारतको अहमदाबादमा भएको भयानक विमान दुर्घटनाको ठीक एक महिनापछि, भारतको विमान दुर्घटना अनुसन्धान ब्युरो (AAIB) ले यसको प्रारम्भिक प्रतिवेदन आज सार्वजनिक गरेको छ। यो प्रतिवेदनले दुर्घटना हुनुअघि ककपिट भित्रका भयावह क्षणहरूलाई प्रकाशमा ल्याएको छ, जहाँ दुई पाइलटहरूबीच इन्जिन कट-अफको विषयमा अन्योलपूर्ण संवाद भएको थियो।

दुर्घटनाको रहस्यमय सुरुवात
एयर इन्डियाको उडान AI171, जुन अहमदाबादबाट बेलायतको लन्डनस्थित ग्याटविकका लागि उडेको थियो, उडान भरेको केही सेकेन्डमै दुवै इन्जिन अचानक बन्द भएपछि दुर्घटनाग्रस्त भएको थियो। प्रारम्भिक प्रतिवेदन अनुसार, विमानले १३:३८:४२ मा १८० नटको अधिकतम वायुगति हासिल गरे लगत्तै इन्जिन १ र इन्जिन २ को इन्धन कट-अफ स्विच एक-एक गरी ‘रन टु कट-अफ’ स्थितिमा गएको थियो। यो घटना एक सेकेन्डको फरकमा भएको थियो।
ककपिट भ्वाइस रेकर्डर (CVR) बाट प्राप्त कुराकानीले घटनाको गम्भीरतालाई झल्काउँछ। प्रतिवेदनमा उल्लेख भएअनुसार, एक पाइलटले अर्कालाई सोधेका थिए, “तपाईंले कटअफ किन गर्नुभयो?” जसको जवाफमा अर्का पाइलटले “होइन, गरेको छैन” भनेका थिए। यद्यपि, प्रतिवेदनले कुन आवाज कुन पाइलटको हो भन्ने कुरा स्पष्ट पारेको छैन।

अन्तिम क्षणहरू
इन्जिनको इन्धन आपूर्ति बन्द हुनेबित्तिकै इन्जिन १ र इन्जिन २ को गति तीव्र रूपमा घट्न थाल्यो। केही सेकेन्डपछि एक पाइलटले जमिनमा रहेका हवाई ट्राफिक नियन्त्रण अधिकारीलाई “मेडे, मेडे, मेडे” को संकटकालीन सन्देश पठाएका थिए। तर, उनीहरूले कुनै प्रतिक्रिया पाउनुअघि नै विमान दुर्घटनाग्रस्त भयो।
दुर्घटनामा विमानमा सवार २ सय ४१ यात्रु र चालक दलका सदस्यहरू, साथै मेडिकल होस्टल भवनमा रहेका २९ जना गरी कुल २ सय ७० जनाको ज्यान गएको थियो। यो हृदयविदारक घटनामा विमानका एक यात्रु मात्र बाँच्न सफल भएका थिए।

दुर्घटनाको कारण अझै अस्पष्ट
अनुसन्धानकर्ताहरूले प्रारम्भिक प्रतिवेदनबाट दुई महत्त्वपूर्ण कुराहरू खुलासा गरेका छन्। पहिलो, उडेको केही सेकेन्डपछि विमानका दुवै इन्जिनका इन्धन कट-अफ स्विच ‘रन’ बाट ‘कट-अफ’ पोजिसनमा सरेका थिए, जसले गर्दा विमान अचानक १८० नटको गतिमा रोकियो। दोस्रो, CVR रेकर्डिङले पाइलटहरूबीच इन्जिन बन्द गर्ने विषयमा अन्योल भएको देखाउँछ। यद्यपि, दुर्घटनाको ठोस कारण अझै स्पष्ट हुन सकेको छैन।

एयर इन्डियाको प्रतिक्रिया
एयर इन्डियाले प्रारम्भिक अनुसन्धान प्रतिवेदन सार्वजनिक भएपछि एक विज्ञप्ति जारी गरेको छ। कम्पनीले “दुर्घटनापीडित परिवारका पक्षमा उभिएको” र अनुसन्धान एजेन्सीहरूलाई पूर्ण रूपमा सहयोग गरिरहेको बताएको छ। विज्ञप्तिमा प्रतिवेदनका विस्तृत विवरणमा कुनै टिप्पणी नगरिएको र अनुसन्धान जारी रहेकाले सबै प्रश्नहरू AAIB लाई सोध्न आग्रह गरिएको छ।
यस घटनाको पूर्ण सत्य बाहिर ल्याउन र यस्ता दुर्घटनाहरू भविष्यमा दोहोरिन नदिन विस्तृत अनुसन्धानको आवश्यकता रहेको छ।