१२ कात्तिक,दिल्ली । भारतको राजधानी दिल्लीमा वायु प्रदूषण कम गर्न मंगलबार क्लाउड सिडिङका तीन परीक्षणहरू सम्पन्न गरिएको छ।
दिल्लीका वातावरणमन्त्री मनजिंदर सिंह सिरसाले परीक्षण सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको पुष्टि गर्दै आईआईटी कानपुरले चाँडै यी परीक्षणहरूको नतिजा सार्वजनिक गर्ने बताए।
परीक्षणहरू बुरारीबाट सुरु भएर मयूर विहारसम्म सञ्चालन गरिएको थियो। मन्त्री सिरसाका अनुसार तीनवटै परीक्षणहरू बाहिरी दिल्लीका विभिन्न क्षेत्रहरूमा गरिएको थियो।
क्लाउड सिडिङको उद्देश्य कृत्रिम वर्षा मार्फत हावामा रहेका प्रदूषक तत्वहरूलाई घटाएर दिल्लीको हावाको गुणस्तर सुधार गर्नु हो। यस प्रक्रियामा सिल्भर आयोडाइड, पोटासियम क्लोराइड र सोडियम क्लोराइड जस्ता पदार्थ विमानमार्फत बादलमा छर्ने गरिन्छ। यी पदार्थले बादलमा रहेका पानीका थोपाहरूलाई जमाउँछन्, जसले बरफका क्रिस्टलहरू बनाएर वर्षा उत्पन्न गर्छ।
आईआईटी कानपुरका प्राध्यापक एसएन त्रिपाठीले बीबीसीसँग भने, “बादल नभएको ठाउँमा क्लाउड सिडिङ सम्भव छैन। पहिले बादलको अवस्थाको मूल्यांकन गरेर, त्यसमा उपयुक्त रसायन थपेर वर्षा सिर्जना गरिन्छ।”
क्लाउड सिडिङको इतिहास १९४० को दशकमा अमेरिकी वैज्ञानिक भिन्सेन्ट जे. शेफरद्वारा सुरु भएको हो। यसका अतिरिक्त, विद्युतीय झटका प्रविधि प्रयोग गरेर पनि बादलमा वर्षा गराउने आधुनिक प्रविधि विकसित गरिएको छ, जुन युएईले सन् २०२१ मा प्रयोग गरेको थियो।
दिल्ली सरकारले यस प्रविधि प्रयोग गरेर वायु प्रदूषण कम गर्ने दीर्घकालीन प्रयास अघि बढाउने जनाएको छ।
