सिर्सिया नदी सफाइका लागि बोरिङको पानी मिसाउन उद्योगहरूलाई मेयर सिंहको निर्देशन

९ कात्तिक, वीरगञ्ज । नेपालीहरूको महान् पर्व छठको एक दिन बाँकी रहँदा वीरगञ्ज महानगरपालिकाले सिर्सिया नदीको प्रदूषण नियन्त्रण र सफाइ अभियानलाई तीव्र पारेको छ।

महानगरका मेयर राजेशमान सिंहले पर्सा–बारा औद्योगिक कोरिडोरका उद्योगहरूलाई बोरिङमार्फत शुद्ध पानी नदीमा मिसाउन निर्देशन दिएका छन्। नदीको बढ्दो प्रदूषणले छठ पर्वको धार्मिक र सांस्कृतिक महत्त्वमा असर पर्ने जोखिम देखिएपछि यस्तो कदम चालिएको हो।

मेयर सिंहको निर्देशनपछि महानगरका कर्मचारीहरू शनिबारदेखि फिल्डमा खटिएका छन्। महानगरको वातावरण शाखाका प्रकाश ऐरीका अनुसार, अधिकांश उद्योगहरूले बोरिङ सञ्चालन गरी शुद्ध पानी मिसाउन थालेका छन्। यसले नदीको बहाव र सफाइमा आंशिक सुधार हुने अपेक्षा गरिएको छ।

सिर्सिया नदीमा पर्सा–बारा औद्योगिक क्षेत्रका उद्योगहरूले रसायनयुक्त फोहोर पानी मिसाउने र वीरगञ्ज महानगरको कमजोर फोहोर व्यवस्थापनका कारण नदी अत्यधिक प्रदूषित बनेको छ। अहिले नदीको पानी कालो र दुर्गन्धित भएको छ, जसले मानव प्रयोग, सिँचाइ र धार्मिक कार्यका लागि अयोग्य बनाएको छ।

स्थानीय हीरा ठाकुरले उद्योगहरूले वीरगञ्जवासीको धार्मिक आस्थामाथि प्रहार गरेको आरोप लगाए। उनले वीरगञ्ज महानगरपालिका, जीतपुरसिमरा उपमहानगरपालिका, परवानीपुर गाउँपालिका र वीरगञ्ज उद्योग वाणिज्य सङ्घलाई मुख्य जिम्मेवार ठहर गर्दै कारबाहीको अभावप्रति असन्तुष्टि जनाए।

रानीघाट छठ पूजा व्यवस्थापन समितिका पदाधिकारी प्रदीप सर्राफका अनुसार, अघिल्ला वर्षहरूमा उद्योगहरूले छठअघि फोहोर फाल्न बन्द गरे पनि यस वर्ष अवस्था उस्तै छ। सामाजिक अभियन्ता बिक्की सर्राफले सिर्सिया नदीमा दर्जनभन्दा बढी गाउँका बासिन्दाले छठ मनाउने बताएर “प्रदूषित पानीमा पूजा गर्नु अक्षम्य अपराध हो” भने।

सिर्सिया नदी चार दशकदेखि प्रदूषित बन्दै आएको छ। करिब १५ वर्षअघिको सरकारी प्रतिवेदनले ४६ उद्योग र महानगरको फोहोरलाई मुख्य प्रदूषण स्रोत ठहर गरेको थियो। गत वर्ष पनि प्रदूषणकै कारण कृत्रिम पोखरी बनाएर छठ पूजा गर्नुपरेको समितिका अध्यक्ष रञ्जनकुमार सिंहले स्मरण गरे।

स्थानीय बासिन्दा र जनप्रतिनिधिहरूले प्रदूषण गर्ने उद्योगमाथि कडा कारबाही र दीर्घकालीन नदी सफाइ योजना कार्यान्वयनको माग गरेका छन्।

नेपालको वीरगञ्ज, पर्सा, बारादेखि भारतको रक्सौल र आसपासका बासिन्दा समेत सिर्सिया नदीको प्रदूषणबाट प्रभावित छन्। धार्मिक र सांस्कृतिक दृष्टिले महत्वपूर्ण छठ पर्वको अवसरमा नदीको यस्तो अवस्था रहँदा स्थानीयहरू सरकार र प्रशासनप्रति असन्तुष्ट देखिएका छन्।