२० असोज,नई दिल्ली ।भारतको सर्वोच्च अदालतमा सोमबार एक वकिलले प्रधानन्यायाधीश (Chief Justice of India) बीआर गवईमाथि आक्रमण गर्ने प्रयास गरेका छन्। प्रधानन्यायाधीश गवईको नेतृत्वमा रहेको बेन्चले एक विवादास्पद मुद्दा सुनुवाइ गरिरहेको बेला वकिलले जुत्ता फुकालेर प्रधानन्यायाधीशमाथि प्रहार गर्ने प्रयास गरेको थियो। यस घटनालाई तत्काल सुरक्षाकर्मीहरूले नियन्त्रणमा लिएर रोक्न सफल भएका छन्।
दैनिक भास्करले स्रोतलाई उद्धृत गर्दै समाचार लेखेको छ कि वकिल अदालतको डेस्कमा पुगेपछि अचानक आफ्नो जुत्ता फुकालेर प्रधानन्यायाधीशमाथि प्रहार गर्न खोजेका थिए। घटनापछि वकिललाई सुरक्षा कर्मीहरूले पक्राउ गरेर अदालत बाहिर लगिएको थियो। अदालतबाट बाहिर निस्कँदै गर्दा वकिलले ‘हामी सनातन धर्मको अपमान सहन सक्दैनौँ’ भनी नारा पनि लगाएका थिए।
यस घटनाले सर्वोच्च अदालतमा उपस्थित सबैलाई स्तब्ध बनाएको छ। घटनापछि प्रधानन्यायाधीश गवईले अदालतमा उपस्थित अन्य वकिलहरूलाई शान्त रहन र आफ्नो तर्क जारी राख्न आग्रह गरेका थिए। उनले भनेका थिए, “यस्ता कुराबाट विचलित नहुनुहोस्। मलाई पनि यी कुराले विचलित गर्दैन, फरक पार्दैन।”
यो आक्रमण प्रयास मध्य प्रदेशको खजुराहोस्थित भगवान् विष्णुको ७ फिट अग्लो कटिएको मूर्तिको पुनर्स्थापनासँग सम्बन्धित विवादको पृष्ठभूमिमा भएको छ। सर्वोच्च अदालतले सेप्टेम्बर १६ मा उक्त मूर्ति पुनर्स्थापनाका लागि परेको याचिका खारेज गरेको थियो।
मूर्तिको पुनर्स्थापनाको मुद्दा अहिले देशभर विवादित बनेको छ। निवेदकहरू भन्छन् कि मूर्ति मुगल आक्रमणका बेला भाँचिएको र तबदेखि नै यसरी नै राखिएको हो। त्यसैले उनीहरूले मूर्ति पुनर्स्थापना गरेर मन्दिरको पवित्रता कायम राख्न सर्वोच्च अदालतले हस्तक्षेप गर्नुपर्ने माग गरेका थिए। तर अदालतले उक्त याचिका खारेज गर्दै मूर्ति आफ्नो मौलिक अवस्थामा नै रहने स्पष्ट पारेको छ।
सर्वोच्च अदालतको निर्णय अनुसार, “मूर्ति यसको मूल अवस्थामा रहनेछ। पूजा गर्न चाहने भक्तहरूले अन्य मन्दिरमा जान सक्छन्।” अदालतले मूर्तिलाई भाँचिएको अवस्था नै कायम राख्ने निर्णय गरेको छ, जसप्रति निवेदकहरू असन्तुष्ट छन्।
निवेदक राकेश दलालले यस निर्णयलाई आफ्नो धार्मिक भावनाको अपमान भएको बताए। उनका अनुसार, अदालतले मूर्ति पुरानै अवस्थामा रहने भनिसकेको भए पनि भक्तहरूले पूजा गर्न अन्य मन्दिर जान सक्ने बताएको छ, जुन निर्णयले धार्मिक भावनामा चोट पुर्याएको उनको दाबी छ।
यस विवादमा प्रधानन्यायाधीश गवईले आफ्नो धारणा व्यक्त गर्दै भनेका थिए, “जानुहोस् र भगवान्लाई आफैँ गर्न भन्नुहोस्। तपाईं आफू भगवान् विष्णुको कट्टर भक्त हुँ भन्नुहुन्छ भने गएर उनैलाई प्रार्थना गर्नुहोस्।”यो टिप्पणीपछि विवाद तातिंदै गएको र त्यसैको प्रभावस्वरूप आक्रमण प्रयास भएको विश्लेषकहरूले अनुमान लगाएका छन्।
आक्रमण प्रयासपछि अदालत परिसरमा सुरक्षा व्यवस्था कडा पारिएको छ। सर्वोच्च अदालतले यस्तो प्रकारका आक्रमणलाई कडाइका साथ सम्बोधन गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ। साथै, अदालतमा कार्यरत सुरक्षाकर्मीहरूलाई सतर्कता अपनाउन निर्देशन दिइएको छ।
यो घटना भारतको न्यायिक इतिहासमा दुर्लभ र गम्भीर सुरक्षा चुनौतीको रूपमा लिइएको छ। अदालतका अधिकारीहरूले वकिल र अन्य अदालतमा उपस्थित व्यक्तिहरूलाई संयम र कानूनको सम्मान गर्न आग्रह गरेका छन्।
प्रधानन्यायाधीशमाथि आक्रमण प्रयास र धार्मिक विवादले नेपालसहित सम्पूर्ण दक्षिण एसियाली क्षेत्रका लागि महत्वपूर्ण सन्देश दिएको छ कि धार्मिक भावना र न्यायिक स्वतन्त्रताको सन्तुलन अत्यन्त नाजुक विषय हो। यस्ता संवेदनशील मुद्दामा सामाजिक सहिष्णुता र कानूनी प्रक्रियाको सम्मान अनिवार्य छ।
आगामी दिनहरूमा यस विषयमा थप राजनीतिक, सामाजिक र कानूनी बहस हुने अपेक्षा गरिएको छ। अदालतले पनि यस घटनालाई लिएर थप सुरक्षा र व्यवस्थापन सुधार गर्ने आश्वासन दिएको छ।
